En naast de mogelijke energiebronnen: kiezen we voor een collectieve of een individuele warmtepomp?
Het hangt af van het project. Een appartementsgebouw met 40 à 50 woonunits is ongeveer de scheidingslijn. Alles wat lager is, is goed voor individuele systemen, op basis van de totale kost, de vereenvoudiging van het systeem en de mindere administratie. Het gaat dan over gedeelde collectieve geothermie bijvoorbeeld, waarbij warmte opnemende vloeistof (glycol) circuleert door het hele gebouw. Daarop takken per woonunit individuele warmtepompen af die hiervan gebruik maken van. Deze warmtepomp stuurt het CV-water aan voor sanitair warm water en voor passieve koeling (zie verder). Door het ‘individuele’ karakter kan bewoner A, die aan de schaduwzijde woont, beslissen om te verwarmen, terwijl bewoner B aan de zonnekant kan opteren om te koelen. Met dit systeem geniet men van veel comfort en op EPC-gebied wordt men zeer gunstig beoordeeld.
Het alternatief is een volledig collectief systeem: dat wordt toegepast in grotere appartementsgebouwen. Daar gaat men nu meestal voor een combinatie van geothermie (water/water warmtepomp) en lucht/water warmtepompen, om de kost van het beoveld (het veld waarin alle grondboringen zitten) te drukken. Door dit veld iets kleiner te maken en de combinatie met de ‘klassieke’ lucht/water warmtepomp kan men op een efficiëntere manier warmte maken. Collectief verbruik is minder dan individueel verbruik.
De afweging houdt ook andere aspecten in. Een collectief systeem heeft een grote collectieve stookplaats nodig, meestal in de (dure) ondergrondse kubieke meters van een parkeergarage. Daarnaast is er een binnenspanningscabine nodig om in combinatie met zonnepanelen lagere electriciteitsfacturen te bekomen. En we mogen ook het onderhoud en de administratieve kosten niet vergeten. Allemaal zaken om vooraf grondig te bestuderen.
Als we een combinatie maken van technieken, kan het omslagpunt voor een collectief systeem wel op een veel lager aantal woonunits liggen, tot zelfs 10 à 15. Zo kunnen we bijvoorbeeld warmtenetten met hoge temperaturen, voorradig in de regio, combineren met passieve koeling op basis van geothermie.
En tot slot van dit spectrum: wat is passieve koeling?
Passief koelen is gebruik maken van een warmtepomp om koud water in de leidingen van de vloerverwarming te laten circuleren. Op die manier kan men tijdens de zomer, door bijvoorbeeld ook zonnewering te gebruiken, 4 à 5 graden koeling bekomen. Dat maakt het inzetten van warmtepompen extra interessant.
Conclusie
We zijn nog maar net gestart met het ontginnen van nieuwe bronnen, het aanwenden van nieuwe technieken en het inschakelen van specialisten en het zoeken naar alternatieven qua energie voor nieuwbouw woning of appartement. Dat komt omdat we gedwongen worden door de omstandigheden en de actualiteit: de wetgever, de crisis in Oekraïne, de energieprijzen, inefficiëntie … Bovendien kunnen en willen we niet langer afhankelijk zijn van gas.
In een volgend artikel gaan we dieper in op de technologie van geothermie, en waar KUB die inzet zoals bij de projecten Albert & Jerome, Daniël & Zozima en Marguerite. Het is immers aan de ontwikkelaar om naar het (energie)bord te kijken: een betaalbare woning of appartement neerzetten en met alternatieve energiebronnen werken.